De afgelopen twee jaar hebben we een ongekende periode van hoge inflatie meegemaakt, die veel sectoren heeft beïnvloed. Hoewel inflatie op korte termijn een teken van economische groei kan zijn, kan aanhoudende inflatie ernstige gevolgen hebben voor de stabiliteit van de economie. De Europese Centrale Bank (ECB) heeft al vaker haar zorg uitgesproken over de inflatie en heeft in een periode van 14 maanden (1 september 2022 tot 1 oktober 2023) maar liefst 9 keer de depositorente verhoogd (ter vergelijking: de 9 rentewijzigingen daarvoor duurden iets meer dan 10 jaar). In deze blog richten we ons specifiek op de mogelijke impact van de aanhoudende inflatie en de gevolgen van de snel opeenvolgende renteverhogingen op bedrijfsfinancieringen en hoe dit kan leiden tot een stagnerende economie.
Inflatie als stoorzender voor bedrijfsfinancieringen:
- Renteverhogingen en financieringskosten: De reeks renteverhogingen door de ECB, waarbij de depositorente steeg van 0% naar 4.0%, heeft directe gevolgen voor de financieringskosten van bedrijven. Hogere rentetarieven maken leningen duurder. Bedrijven zullen nu meer rente moeten betalen op bestaande leningen en worden geconfronteerd met hogere kosten bij het aangaan van nieuwe schulden.
- Druk op bedrijfsmarges en consumentenvertrouwen: De renteverhogingen leiden tot margedruk bij bedrijven. Bedrijven staan voor toenemende kosten voor leningen, personeel en grondstoffen, wat de winstmarges verder kan aantasten. De hogere kosten kunnen lang niet altijd volledig worden doorberekend. Deze situatie wordt verder gecompliceerd door de verwachting van dat de prijzen nog verder zullen stijgen. Deze verwachting kan het consumentenvertrouwen verminderen, wat leidt tot terughoudendheid in uitgaven en zo een negatieve invloed heeft op bedrijfsomzetten.
- Impact op investeerders en kapitaalmarkt: Aanhoudende renteverhogingen kunnen investeerders terughoudender maken om kapitaal te verstrekken aan bedrijven. De kapitaalmarkt kan een afwachtende houding aannemen vanwege de onzekerheid over de gevolgen van deze agressieve rentestappen. Dit kan resulteren in een beperkte beschikbaarheid van kapitaal voor bedrijven die afhankelijk zijn van financiering voor hun activiteiten.
Gevolgen voor de economie
- Stagnerende groei: Als bedrijven aarzelen om te investeren en uit te breiden vanwege de ongunstige economische omstandigheden, kan de algehele groei stagneren. Dit heeft niet alleen invloed op de bedrijven zelf, maar ook op de bredere economie, inclusief werkgelegenheid en consumentenbestedingen.
- Toenemende werkloosheid: Stagnerende groei kan leiden tot een afname van nieuwe banen en zelfs tot ontslagen om kosten te besparen. Dit kan resulteren in een toename van de werkloosheid, wat op zijn beurt de consumentenbestedingen kan verminderen en de economie verder kan verzwakken.
- Risico op faillissementen: Bedrijven die moeite hebben om aan hun financiële verplichtingen te voldoen vanwege inflatie gerelateerde druk op marges en hogere rentetarieven, lopen het risico op faillissement. Dit kan leiden tot een domino-effect, waarbij toeleveringsketens worden verstoord en andere bedrijven ook worden getroffen.
Conclusie
De combinatie van aanhoudende inflatie en snel opeenvolgende renteverhogingen door de ECB heeft een uitdagende omgeving gecreëerd voor bedrijfsfinancieringen en kan de economische groei belemmeren. Het is belangrijk dat ondernemingen en investeerders zich bewust zijn van deze uitdagingen en proactief strategieën ontwikkelen om de negatieve impact te beperken. Herstructurering van (een deel van) de activiteiten en/of organisatie kan daarin behulpzaam zijn.